Aerangis citrata

(Thouars) Schlechter 1914
Podrodzina: Epidendroideae
Plemię: Vandeae
Podplemię: Aerangidinae

 

Foto: © Yoshi Nomura. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Aerangis citrata

Synonim: Angraecum citratum Thouars, Angorchis citrata (Thouars) Kuntze, Rhaphidorhynchus citratus (Thouars) Finet.  

Występowanie:

Madagaskar. Ten popularny, łatwo adaptujący się storczyk rośnie na wschodnim Madagaskarze, począwszy od Fort-Dauphin na południu, poprzez wyżyny centralne aż do Sambava na północy. Spotyka się je od poziomu morza do wysokości 1500 m, ale znaleziono je także na wysokości 1900 m. Rosną w cieniu w pobliżu wody.  

Klimat:

Skrajne zanotowane temperatury to 37°C i 3°C.
Średnia wilgotność wynosi 70-80% przez cały rok.
Opady od 8 mm w grudniu-lutym do 300 mm w lipcu.
Średnie temperatury (dzień/noc) od 22,2/11,1°C w styczniu do 29,4/18,4°C w czerwcu.
Okres kwitnienia: Kwitnie przez cały rok, z maksimum w lipcu.

Uwagi różne:

Okres kwitnienia podawany w danych klimatycznych oparty jest na raportach hodowców. W warunkach naturalnych rośliny kwitną od początku wiosny do początku jesieni. Hillerman & Holst (1986) podają, że niektóre klony kwitną kilka razy w roku. 

 

Informacje o roślinie i kwiatach:

Wielkość i typ rośliny:

Jest to mały epifit monopodialny o wysokości do 6 cm. 

Pseudobulwy/łodyga:

Pęd osiąga do 6 cm długości i ma 0,6-0,7 cm średnicy. Łodyga jest otoczona zachodzącymi na siebie, rozmieszczonymi dwurzędowo liśćmi. Przyrosty wytwarzają gładkie, cienkie korzenie, często z prążkami na całej długości. Korzenie powietrzne mają zwykle 0,15 cm średnicy, natomiast uprawiane w doniczce są zwykle grubsze, osiągając 0,25 cm średnicy. 

Liście:

Liście mają 9-12 cm długości i 2,5-3,5 cm szerokości. 3-4 pary rozłożonych, eliptycznych liści są ciasno, dwurzędowo ułożone na pędzie. Są nierówno rozdzielone na końcach, mają kolor od jasno do ciemnozielonego i są bardzo błyszczące, zwłaszcza gdy są młode.  

Kwiatostan:

Do 25 cm długości. Stosunkowo cienki, zwisający kwiatostan wyrasta z niższych kątów liściowych. Kwiaty tworzą kiść wzdłuż prawie całej długości pędu kwiatowego. Są oddalone od siebie o 0,6-1,0 cm i wszystkie zwrócone są w jednym kierunku. Kwiaty otwierają się kolejno, a najpierw otwierają się te najbliżej podstawy szypułki. Otwarcie się wszystkich kwiatów na pędzie może trwać nawet kilka tygodni. Każdy kwiat jest osadzony na szypułkowatej zalążni o długości 0,6-0,8 cm.

Kwiaty:

12-18 w każdym kwiatostanie. Dobrze uprawiane rośliny mogą rozwijać nawet 5 kwiatostanów w tym samym czasie. Kwiaty o słabo cytrynowym zapachu nie mają koloru cytrynowo-żółtego jak to może sugerować nazwa, ale ich większość wydaje się mieć odrobinę żółtego w podstawowym kolorze kremowo-białym. Mają 1,5-1,7 cm średnicy w poziomie, a 1,7-2,0 cm w pionie. Szeroko owalny, wklęsły płatek grzbietowy ma 0,5 cm długości i 0,4 cm szerokości, zaokrąglony koniec, może być wyprostowany, choć zwykle jest pochylony nad prętosłupem. Większe, ukośnie rozłożone boczne płatki zewnętrzne są dość wąskie przy podstawie, ale rozszerzają się, tworząc tępo zakończone szeroko-lancetowate płatki o długości 0,9 cm i szerokości 0,4 cm. Duże, ukośnie rozłożone płatki okółka wewnętrznego są wąskie przy podstawie, ale rozszerzają się, tworząc płatek o kształcie serca, o długości 1 cm i szerokości 0,4 cm powyżej połowy i wtedy zakrzywiają się w zaokrąglony, płytko rozdzielony wierzchołek w kształcie litery V. Warżka ma 1,2 cm długości i 1 cm szerokości, a maczugowata ostroga ma 3 cm długości i jest skierowana do tyłu kwiatu. Pochylony do przodu prętosłup jest bardzo krótki i przysadzisty.  

Tłumaczenie: Grażyna Siemińska


-----------------  U P R A W A  ----------------

Temperatura:

Roślina ciepłolubna.

W lecie średnia temperatura dnia wynosi 28-29°C, nocy 18°C, co daje różnicę dobową 9-11°C. Powyższe temperatury są średnimi warunkami, w jakich powinno się uprawiać ten gatunek. Duży obszar występowania i rozpiętość wysokości naturalnych siedlisk wskazują, że rośliny te powinny zaadaptować się do letnich temperatur wyższych o 3-4°C lub niższych o 4-6°C niż podane.  

Światło:

12000-18000 luksów. Rośliny wymagają cienistych stanowisk i inicjują pędy kwiatowe nawet uprawiane przy bardzo niskim poziomie światła. Powinny być chronione przed bezpośrednim słońcem. Cały czas należy zapewniać silny ruch powietrza.  

Podlewanie:

W okresie od późnej wiosny do jesieni opady deszczu są umiarkowane do bardzo obfitych. Następnie ich ilość gwałtownie zmniejsza się, przechodząc w pięciomiesięczną porę suchą, która zaczyna się późną jesienią i trwa aż do początku wiosny. Uprawiane rośliny powinny być mocno podlewane w okresie aktywnego wzrostu, ale korzenie muszą zawsze szybko wysychać po podlaniu. 

Nawożenie:

Rośliny należy nawozić co tydzień 1/4-1/2 zalecanej dawki nawozu dla storczyków. Nawóz o dużej zawartości azotu jest korzystny w okresie od wiosny do połowy lata, a nawóz bogatszy w fosfor powinien być stosowany późnym latem i jesienią. 

Podłoże:

Choć uprawa na podkładkach najlepiej odpowiada wiszącym kwiatostanom tego gatunku, to Aerangis citrata wydaje się być trudniejszy do takiej uprawy niż inne rośliny tego rodzaju. Jeżeli jest zamocowany, wymaga częstego zraszania, bo w przeciwnym wypadku powoli odwadnia się. Dlatego zwykle uprawia się je w małych doniczkach z doskonałym drenażem lub koszyczkach, stosując bardzo przepuszczalne i szybko przesychające podłoże. Hillerman & Holst (1986) zalecają uprawę w mieszance z drobnej kory jodłowej i wskazują, że większość roślin nigdy nie wyrośnie z 10 cm doniczki, a w zasadzie wystarcza doniczka o średnicy 7,5 cm lub nawet mniejsza. Rośliny powinny być przesadzane, gdy podłoże zaczyna się rozkładać. Jeśli przesadzanie wykonamy w momencie, gdy zaczynają się pojawiać nowe korzenie, to roślina przyjmie się i ukorzeni w możliwie najkrótszym czasie.  

Wilgotność powietrza:

Około 75-80% przez większość roku, przez 4 miesiące późnej zimy i wiosny spada do około 65-70%.  

Okres spoczynku:

Średnia temperatura zimą wynosi w dzień 22-23°C, a w nocy 11-12°C, dając dobową różnicę rzędu 11-12°C. Powyższe temperatury są średnimi warunkami, w jakich powinno się uprawiać ten gatunek. Duży obszar występowania i rozpiętość wysokości naturalnych siedlisk wskazują, że rośliny te powinny zaadaptować się do letnich temperatur niższych o 2-3°C lub wyższych o 6-7°C niż podane. W siedlisku naturalnym opady są niskie od jesieni do początku wiosny, a na północnych obszarach wyspy ta pora sucha trwa nawet dłużej. Wilgotność utrzymuje się jednak na stosunkowo wysokim poziomie przez cały rok, z czego wynika, że dostarczana jest dodatkowa jej dawka pochodząca z obfitej rosy i nocnych mżawek. Uprawiane rośliny od jesieni przez całą zimę wymagają mniej wody, ale powinny być podlewane regularnie, aby zapobiec nadmiernemu wysuszeniu. Na ogół wystarcza okazjonalne zamgławianie wczesnym rankiem pomiędzy rzadkimi podlewaniami. Należy jednak zwiększyć ilość dostarczanej wody jeśli liście marszczą się lub wykazują oznaki osłabienia. Nawożenie powinno być wyeliminowane aż do momentu pojawienia się nowych przyrostów i rozpoczęcia obfitszego podlewania na wiosnę.