Coelogyne mossiae

Rolfe 1894
Podrodzina: Epidendroideae
Plemię: Dendrobieae
Podplemię: Coelogyninae

Foto: © http://kalyanvarma.net. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Coelogyne mossiae

Występowanie:

Południowo-zachodnie Indie. Rośliny rosną na wysokości 2130-2440 m na wzgórzach Nilgiri i Pulney. W ich naturalnym siedlisku często występują magnolie i różaneczniki. Mgła i mżawka występują bardzo często przez cały rok, w związku z czym prawie wszystko pokryte jest mchem. Coelogyne mossiae rośnie zarówno na pokrytych mchem drzewach, jak i na śliskich, pokrytych mchem skałach.

Klimat:

Zanotowane skrajne temperatury to 30°C i 1°C.
Średnia wilgotność waha się od 52% w marcu do około 70% latem i jesienią.
Opady od 10 mm w lutym do 160 mm w  październiku.
Średnie temperatury (dzień/noc) od 19,5/7,9°C w styczniu do 25,7/12,9°C w kwietniu.
Okres kwitnienia: Od grudnia do marca.

Uwagi różne:

Zasychanie końcówek liści jest problemem u wielu gatunków Coelogyne. Choć nie ma to większego znaczenia, roślina wygląda niezbyt ładnie. Jest to także wskazówka, że mamy problemy z warunkami jej uprawy, a nie chorobami. Za mała ilość wody albo bardzo niska wilgotność dają takie same oznaki. Najczęściej jednak powodem jest prawdopodobnie nadmierne nagromadzenie się soli mineralnych w podłożu, co można łatwo usunąć w sposób opisany wcześniej. Takie same oznaki daje także zagniwanie korzeni spowodowane zbyt dużą ilością wody w przypadku starego, rozłożonego podłoża. W przypadku braku pewności co do przyczyn, najlepszym rozwiązaniem jest wyjęcie rośliny z pojemnika i sprawdzenie stanu korzeni. Jeśli wszystko jest w porządku, roślinę należy ponownie umieścić w pojemniku. Zgniłe korzenie są miękkie i brązowe, a w wypadku występowania zgnilizny bryła korzeniowa prawdopodobnie rozpadnie się przy wyjmowaniu rośliny z pojemnika lub koszyka. Jeśli tak się stanie, to znaczy, że przesadzanie należało wykonać wcześniej. Ponieważ roślina i tak już jest poza pojemnikiem, mamy doskonałą sposobność usunięcia starego podłoża, oczyszczenia, zastosowania odpowiednich środków na części zmienione chorobowo, a następnie przesadzenia do świeżego podłoża, wyczyszczonego pojemnika i obiecania sobie, że już nigdy nie przegapimy potrzeby przesadzania.

Wiele gatunków o małych kwiatach, takich jak C. nitida i C. corymbosa wymagają prawie takich samych warunków jak gatunek omówiony poniżej. Gatunki o dużych kolorowych kwiatach i szczególnie fantazyjnych warżkach, takie jak C. lawrenceana i C. speciosa, wymagają nieco cieplejszych warunków. Gatunki pochodzące z tropikalnych nizin, wymagają bardzo ciepłych, wilgotnych warunków przez cały rok. Pośród nich są: C. pandurata o dużych, zielono-czarnych kwiatach, jak również gatunki o zwieszających się kwiatostanach z dużą ilością mniejszych kwiatów, takie jak C. dayana i C. massangeana.

Uwagi dotyczące hybryd:

Przez lata cały ten rodzaj był ignorowany przez miejsca prowadzące krzyżowanie storczyków. Niewielka tego typu działalność miała miejsce przed rokiem 1920, kiedy to zarejestrowano 7 hybryd. Od tego czasu zostały zarejestrowane tylko 2 lub 3 hybrydy Coelogyne. W 1950r. zarejestrowano Coelogyne Mem. W. Micholitz. Jest to hybryda C. mooreana i C. lawrenceana, roślina z Wietnamu o wymaganiach umiarkowanych do chłodnych, o bardzo dużych brązowo białych kwiatach. Następnie w roku 1970 C. mooreana została skrzyżowana z C. cristata, dając C. Linda Buckley. Trudno w to uwierzyć, ale są to jedyne hybrydy Coelogyne zarejestrowane w ostatnich czasach. Rodzaj ten wydaje się stwarzać doskonałe możliwości w krzyżowaniu ludziom, którzy chcą zrobić to, czego do tej pory nie zrobiono. Jest wiele możliwości otrzymania nie tylko nowych hybryd Coelogyne, ale także olbrzymi potencjał dla nowych hybryd międzyrodzajowych z pokrewnymi rodzajami, takimi jak Pleione, Pholidota i Dendrochilum.

Liczba chromosomów wynosi 2n = 54. Pomimo, że C. mossiae jest atrakcyjna, ma trwałe i relatywnie duże kwiaty, nie była ona używana do tworzenia żadnych zarejestrowanych hybryd.

Informacje o roślinie i kwiatach:

Wielkość i typ rośliny:

Te stosunkowo małe epifity lub litofity o wzroście sympodialnym mają wysokość 20-25 cm.  

Pseudobulwy:

Jajowate pseudobulwy tworzą gęste kępy.

Liście:

Z czubka każdej pseudobulwy wyrastają dwa liście  .

Kwiatostan:

Wygięty, czasem zwisający kwiatostan ma około 20 cm i, tak jak u Coelogyne cristata, wyrasta z podstawy dorosłej pseudobulwy przed pojawieniem się nowych przyrostów.

Kwiaty:

Na każdym kwiatostanie znajduje się 8-10 luźno zgrupowanych, pachnących, trwałych kwiatów, które otwierają się jednocześnie. Kwiaty o średnicy 5,0-6,4 cm są białe z dwoma żółto-brązowymi plamkami znaczącymi środkową działkę warżki.

Tłumaczenie: Sandra Wawrzyniak


-----------------  U P R A W A  ----------------

Temperatura:

Roślina o umiarkowanych wymaganiach cieplnych.

Najcieplejsze dni roku występują w czasie najjaśniejszego okresu późną zimą i wczesną wiosną. W tym okresie średnia dzienna temperatura wynosi 24-26°C, nocy 11-13°C, co daje amplitudę dobową 11-14°C. W lecie, po rozpoczęciu pory deszczowej, średnia temperatura dzienna to 20-21°C, a nocna 11-12°C, wobec czego amplituda dobowa wynosi 9°C. W czasie zimowego okresu spoczynku średnia temperatura dzienna wynosi 18-22°C, a nocna 8-9°C. Amplituda dobowa to 10-13°C. Jednakże dane hodowców wykazują, że nocne temperatury zimą powinny spadać tylko do 10-13°C.

Światło:

20000-30000 luksów. W siedlisku naturalnym najmocniejsze nasłonecznienie występuje w okresie zimowej pory suchej, kiedy niebo jest czyste przez więcej niż połowę dni każdego miesiąca. Cały czas należy zapewniać silny ruch powietrza.

Podlewanie:

Zrozumienie ogólnych zasad wzorca pogody w siedlisku naturalnym może pomóc w udzieleniu odpowiedzi na jedno z najczęstszych pytań: „Jak często należy podlewać?" Letnie monsuny trwające w tej części świata 4-6 miesięcy generują bardzo obfite opady. Po nich następuje zimny, bardzo suchy monsun zimowy, który również trwa kilka miesięcy. Choć w czasie zimy w tym regionie niebo jest zwykle bezchmurne, a opady niewielkie, to siedliska wysokogórskie są skąpane we mgle i wilgotne przez większość roku. W tym wilgotnym środowisku prawie wszystko jest pokryte mchem. Uprawiane Coelogyne pochodzące z tego regionu powinny być obficie podlewane w okresie aktywnego wzrostu, z niewielkim przesychaniem między podlewaniami, choć to przesychanie nie jest konieczne.

Nawożenie:

W okresie silnego wzrostu rośliny należy nawozić co tydzień 1/4-1/2 zalecanej dawki nawozu dla storczyków. Wielu hodowców zaleca stosowanie w okresie późnego lata i jesieni nawozów o obniżonej zawartości azotu a podwyższonej fosforu, aby polepszyć kwitnienie w następnym sezonie i wzmocnić nowe przyrosty przed zimą. Aby uniknąć gromadzenia się osadów mineralnych w okresie silnego nawożenia, zaleca się przepłukiwanie pojemników mniej więcej co miesiąc. Przepłukiwanie jest szczególnie ważne tam, gdzie woda jest silnie zmineralizowana.  Najpierw normalnie podlewa się roślinę. Po około godzinie, gdy nagromadzone sole ulegną rozpuszczeniu, podłoże należy przepłukać wodą w ilości równej dwukrotnej objętości pojemnika.

Podłoże:

Rośliny mogą rosnąć zamocowane na kawałkach paproci drzewiastej lub korka, ale w okresie letnich gorących i jasnych dni wymaga to zapewnienia wysokiej wilgotności i kilkukrotnego podlewania w ciągu dnia. Większość uprawiających te rośliny uważa za trudne zapewnienie roślinom zamocowanym na podkładkach odpowiedniej wilgotności w okresie lata. Rośliny są zwykle sadzone do płaskich pojemników lub koszyków, z zastosowaniem luźnego, szybko przesychającego podłoża. Jako podłoża używa się często drobnej lub średniej kory, włókien paproci drzewiastej albo mieszanin z różnymi dodatkami, takimi jak węgiel drzewny, perlit, albo pocięty mech torfowiec. Nasze rośliny są uprawiane z powodzeniem w koszyczkach z siatki o oczkach 6 mm, wyłożonych włóknem kokosowym lub mchem torfowcem. Nasze podłoże zawiera w równych częściach drobne i średniej wielkości włókna paproci drzewiastej z dodatkiem 10% drobnego węgla drzewnego, 10% perlitu lub pumeksu i 10% pociętego torfowca lub mchu. W naszych warunkach, z silnym ruchem powietrza, taka mieszanka pozwala nawet na przelanie, bo podłoże nie nasiąka ani nie wysycha kompletnie między podlewaniami. Włókna paproci drzewiastej nie ulegają zbyt szybkiemu rozkładowi, co oznacza, że nie jest konieczne zbyt częste przesadzanie. Gdy roślina wyrasta poza koszyczek, może być w całości przeniesiona do większego, bez naruszania korzeni. Jest to o tyle ważne, że wiele gatunków z rodzaju Coelogyne nie lubi przesadzania i po przesadzaniu lub dzieleniu mogą przez 2-3 lata dochodzić do zdrowia. Niektórzy sugerują odcinanie starych pseudobulw zamiast przesadzania, o ile podłoże nie jest zbytnio rozłożone. Jeśli przesadzanie jest konieczne, należy się upewnić, że nowe korzenie już zaczynają rosnąć. To pozwala roślinie na możliwie szybkie ukorzenienie się.

Wilgotność powietrza:

Prawie 85% latem i wczesną wiosną, spadając na początku zimy do 60-70%. Najsuchszym okresem jest koniec zimy i początek wiosny przed letnimi deszczami monsunowymi, ale w siedliskach górskich warunki prawdopodobnie nie są tak suche jak to podają stacje klimatyczne na niższych wysokościach.

Okres spoczynku:

Gdy jesienią nowe przyrosty osiągną dojrzałość, zmniejsza się stopniowo ilość dostarczanej wody, a zimą wystarczą tylko okazjonalne niewielkie podlewania lub poranne spryskiwanie. Ilość wody można zwiększyć, gdy zauważymy zasychanie końcówek najmłodszych liści lub gdy pseudobulwy nadmiernie się pomarszczą. Liście na starszych pseudobulwach mogą naturalnie obumierać w tym okresie, ale końce najmłodszych powinny pozostać zielone. Niewielkie pomarszczenie może wystąpić także na najnowszych pseudobulwach. Zbytnie pomarszczenie wskazuje na niedostatek wody, natomiast jego brak, czyli nadmiar wody, może spowodować, że roślina nie zakwitnie. Gdy wiosną zaczynają rosnąć nowe korzenie jest to znak do stopniowego zwiększania ilości dostarczanej wody.