Laelia purpurata
Synonim: Bletia purpurata Rchb. f., Cattleya brysiana Lemaire, Cattleya crispa var. purpurata hort. ex Rchb. f., Cattleya purpurata Beer, Laelia casperiana Rchb. f., Laelia wyattiana Rchb. f. Cattleya brysiana Lemaire nie jest tą samą rośliną co Laelia brysiana Lemaire - ta nazwa jest synonimem Laelii elegans Rchb. f.
Występowanie:
Brazylia. Początkowo rośliny znajdowano na wąskim odcinku bagnistej, nadbrzeżnej równiny, ale obecnie wiadomo, że jej siedlisko naturalne rozciąga się na wschodzie od Santos i dalej na południe przez stany Sao Paulo, Santa Catarina i Rio Grande do Sul, aż do obszarów na południe od Porto Alegre. W obrębie tej nadbrzeżnej strefy nie spotyka się tych roślin w bagnistych lasach, ale jest ich bardzo dużo w gęstych lasach wzdłuż małych strumieni, zwykle poniżej 180 m. To naturalne siedlisko rozciąga się na długości około 470 km, ale jego szerokość rzadko przekracza kilka kilometrów. Niegdyś Laelia purpurata występowała na prawie całym tym obszarze. Zwiedzający wówczas to siedlisko donosili o tak obfitym jej występowaniu, że rosła nawet w piasku na plażach. Jednak z powodu niekontrolowanego zbierania oraz z powodu zniszczenia naturalnego siedliska, obecnie w naturze rośliny te spotyka się tylko na bardzo wysokich drzewach w niedostępnych, trudno osiągalnych regionach. Miranda (1990) podał, że w Rio Grande do Sul rośliny rosną na ogromnych starych drzewach, nieco w głębi lądu, w niewielkim oddaleniu od brzegu morza, w Santa Catarina spotyka się je na karłowatych zaroślach na skalistych wzgórzach skierowanych ku morzu, natomiast w Sao Paulo rosną na terenach bagnistych.
Klimat:
Zanotowane skrajne temperatury to 41°C i -4°C.
Średnia wilgotność od 70 do 80% przez cały rok.
Opady od 80 mm przez całe lato do 130 mm przez całą zimę.
Średnie temperatury (dzień/noc) od 18,9/9,4°C w styczniu do 30,6/20,1°C w sierpniu.
Okres kwitnienia: Od marca do listopada z maksimum przypadającym w maju.
Uwagi różne:
Okres kwitnienia podawany w danych klimatycznych pochodzi z doniesień hodowców. W naturze rośliny kwitną zwykle wiosną. Withner (1990) podaje, że populacja w południowej (chłodniejszej) części siedliska zakwita nieco wcześniej niż populacja roślin w regionie północnym (cieplejszym). Co więcej, jeżeli uprawiane są wspólnie rośliny z obu regionów, to te pochodzące z części południowej w dalszym ciągu zakwitają wcześniej. Wielu hodowców uważa tę roślinę za trudną w uprawie, dlatego należy zwracać uwagę na jej wymagania. Laelia purpurata jest narodowym kwiatem Brazylii i przez wielu jest uważana za najpiękniejszy gatunek tego rodzaju.
Uwagi dotyczące hybryd:
Liczba chromosomów wynosi 2n = 40. Forma semialba ma liczbę chromosomów 2n = 40 ±1. Laelia purpurata jest szeroko używana w obecnych hybrydach Laeliocattleyi, a nowoczesne laeliocattleye o szerokich płatkach okółka wewnętrznego pochodzą prawie całkowicie od Laelii purpurata. Duże kwiaty, kwitnienie zwykle wiosną, odporność na choroby i głębia koloru wydają się być cechami dominującymi przechodzącymi na ich potomstwo. Niestety, przekazują także niezgrabny kształt kwiatu, co może trwać przez 2-3 pokolenia, oraz tendencję do zakwitania tylko dużych, silnych roślin.
Informacje o roślinie i kwiatach:
Wielkość i typ rośliny:
Jest to duży epifit o wzroście sympodialnym, dorastający do wysokości ok. 100 cm.
Pseudobulwy/łodyga:
Pseudobulwy osiągają do 60 cm długości. Podobne do pędów pseudobulwy są nieco rozdęte i spłaszczone w górnej części. Gdy są młode, są błyszczące, ale z wiekiem stają się nieco żebrowane. Nowe przyrosty zaczynają wzrost jesienią i dojrzewają w zimie. Pseudobulwa to prawie połowa wysokości całej rośliny, a wyprostowany liść to druga jej połowa. Wyjątkowo dobrze uprawiane rośliny mogą osiągnąć wysokość 100 cm. Rośliny te mają tendencję do wytwarzania nowych przyrostów wzdłuż jednej linii i rzadko tworzą rozgałęzienia.
Liście:
Liście mają 30-38 cm długości i 5 cm szerokości. Pojedynczy wyprostowany liść wyrasta na szczycie każdej pseudobulwy. Jest on ciemnozielony, gruby, skórzasty i ma zaokrąglony wierzchołek.
Kwiatostan:
Kwiatostan osiąga 20-30 cm długości. Wyprostowany kwiatostan wyrasta wiosną z płaskiej, podłużnej, grubej, skórzastej pochewki kwiatowej, która powstaje na szczycie pseudobulwy dojrzałej poprzedniej zimy.
Kwiaty:
Foto: © Tamara Florczak. Wszelkie prawa zastrzeżone.
2-5, rzadziej 7-8. Dobrze prowadzone rośliny czasami wytwarzają większą niż zwykle liczbę kwiatów. Bardzo trwałe kwiaty mają zwykle 15-20 cm średnicy, ale wyjątkowo mogą osiągać nawet 25 cm. Mają zapach, który niektórym przypomina zapach lukrecji. Płatki obu okółków mają 7-10 cm długości. Płatki okółka wewnętrznego mają 5 cm szerokości i są ponad dwa razy szersze niż płatki okółka zewnętrznego. Części kwiatu są często odwrócone lub skręcone przy wierzchołku i wokół środkowego nerwu, a płatki okółka wewnętrznego zwykle mają pofalowane brzegi. Czasem, choć rzadko, występują płaskie kwiaty o wyprostowanych płatkach. Duża warżka w kształcie trąbki jest lekko trójklapowa, a zaokrąglone boczne działki zawijają się do góry, tworząc tubę obejmującą prętosłup. Zaokrąglona działka środkowa jest szeroko rozpostarta i ma pofalowane brzegi. Kolor kwiatów jest wyjątkowo zmienny. Płatki obu okółków mogą być białe do jasnoróżowych lub ciemno ametystowo-purpurowych, czasem z ciemniejszymi żyłkami. Płatki okółka wewnętrznego są czasem ciemniejsze niż okółka zewnętrznego. Część warżki przy podstawie jest zwykle biaława na zewnątrz, ale jej wnętrze jest blado- do jasnożółtego z purpurowymi liniami. Te linie rozchodzą się, z wyjątkiem 3 środkowych, które są ułożone równolegle. Duża działka środkowa jest zwykle aksamitno-purpurowa i ma trochę żyłek w kolorze kasztanowo-purpurowym. Bardzo duża liczba odmian kolorystycznych dała w rezultacie setki nazwanych odmian uprawowych.
Tłumaczenie: Grażyna Siemińska |
