Lycaste macrophylla
Synonim: Maxillaria macrophylla Poeppig & Endlicher, Lycaste plana Lindley, Lycaste filomenoi Schlechter. Lycaste macrophylla (Poeppig & Endlicher) Lindley jest w Sekcji MACROPHYLLAE. Jest to duża grupa roślin z rodzaju Lycaste występujących w Ameryce Środkowej i Południowej, aż do Peru na południu. Zwykle wszystkie one mają płatki okółka wewnętrznego w kształcie wstążek, które zachodzą na siebie wzdłuż górnych i środkowych brzegów, za wyjątkiem odgiętego koniuszka. Wszystkie mają owłosioną, okrągłą pokrywę komory pyłkowej, która jest wklęsła na spodniej stronie - jest to cecha charakterystyczna wspólna z Lycaste dowiana. Lycaste macrophylla subsp. xanthocheila jest karłowatym gatunkiem, który bardziej przypomina Lycaste dowiana. Ten gatunek jest bardzo zmienny w kolorystyce i zostało wydzielonych kilka podgatunków o różnych zasięgach geograficznych. Niektóre z tych podgatunków to: subsp. macrophylla (Poeppig & Endlicher) Lindley, subsp. desboisiana (Cogniaux) Fowlie, subsp. puntarenasensis Fowlie i subsp. measuresiana (Williams) Fowlie.
Występowanie:
Od Kostaryki i Panamy na południu Ameryki Środkowej i dalej na południe przez Kolumbię, Wenezuelę aż do Peru i Boliwii. W Panamie rośliny znaleziono w prowincji Coclé na północ od El Valle de Antón na wysokości 910 m, na zachodnim zboczu na szczycie Cerro Valle Chiquito na wysokości 700-800 m, w prowincji Veraguas na zalesionych zboczach Cerro Tuté na zachód od Santa Fé na wysokości 760-910 m i w prowincji Chiriquí na wysokości 1520 m. W Wenezueli znaleziono je w Dystrykcie Federalnym w pobliżu Caracas na wysokości 1700 m oraz w stanie Guatopo w pobliżu Parque Nac. W Peru rosną w tropikalnych i górskich lasach deszczowych na wysokościach od 400 do 2000 m. Najczęściej rosną jako rośliny naziemne lub naskalne, ale spotykano je także rosnące jako epifity. Rośliny spotkano w departamencie Junin w pobliżu Huacapistana na wysokości 1600 m, w departamencie Huanuo w pobliżu Leonico Prado i Tingo Maria oraz w departamencie Amazonas koło Bongara na wysokości 1500 m. W Boliwii storczyk ten napotkano w kilku lokalizacjach w departamencie La Paz, gdzie rósł jako roślina naziemna w mokrych lasach górskich.
Klimat:
Zanotowane skrajne temperatury to 33°C i 1°C.
Średnia wilgotność około 80% przez cały rok.
Opady od 114 mm w grudniu do 632 mm w maju.
Średnie temperatury (dzień/noc) od 26,6/13,8°C w styczniu do 27,2/15,6°C w czerwcu.
Okres kwitnienia: Kwitnie przez cały rok, z maksimum w maju.
Informacje o roślinie i kwiatach:
Wielkość i typ rośliny:
Jest to raczej duży, tworzący kępy, naziemny lub epifityczny storczyk sympodialny osiągający do 75 cm wysokości.
Pseudobulwy/łodyga:
Pseudobulwy mają do 10 cm długości i 3-6 cm szerokości. Grube, jajowate, nieco bocznie spłaszczone pseudobulwy mają często kilka podłużnych rowków. Otoczone są przez 3-4 błonkowate ciasno przylegające osłonki, z których 2 górne są podobne do liści, a blaszka największego osiąga nawet 40 cm długości i 10-12 cm szerokości. Po opadnięciu liści na wierzchołkach starych pseudobulw nie ma ostrych kolców.
Liście:
Liście mają długość 40-75 cm i szerokość 10-12 cm. Para wydłużonych lancetowatych liści w kształcie wachlarza wyrasta na szczycie każdej pseudobulwy. Mają one ostro zakończone końce, kilka podłużnych fałd składających się w wachlarz przechodzący poniżej w dość długi, wąski, podłużnie złożony przy podstawie szypułkowaty ogonek. Liście opadają przed zimą.
Kwiatostan:
Kwiatostan ma 8-18 cm długości. Z podstawy dojrzałej pseudobulwy wyrasta kilka, a nawet kilkanaście prostych pędów. Trzon kwiatostanu jest otoczony kilkoma szerokimi, błonkowatymi osłonkami, z których górna tworzy zwykle szeroki, ostro zakończony kaptur o długości prawie takiej samej, jak długość zalążni.
Kwiaty:
Jak widać na załączonych fotografiach, kwiaty są bardzo zmienne kolorystycznie.
Foto: © Wolfgang Wieser. Wszelkie prawa zastrzeżone. Opublikowano za zgodą autora.
Jeden w kwiatostanie, ale każdy kwitnący przyrost może wytworzyć kilka kwiatostanów. Kwiaty są mniej lub bardziej pochylone, duże, okazałe i pachnące. Występują w szerokiej gamie kolorystycznej. Kolor płatków okółka zewnętrznego może zmieniać się od oliwkowo-zielonego, poprzez blado czekoladowo-brązowy, brązowy do odcieni bardzo ciemnych mahoniowo-brązowych lub mahoniowo-czerwonych. Białe płatki okółka wewnętrznego i warżka często są nakrapiane różowo, lub czerwono, lub purpurowo-czerwono. Prętosłup jest biały. Płatki okółka zewnętrznego mają w przybliżeniu taką samą wielkość. Płatek grzbietowy jest prosty, lancetowaty do eliptyczno-lancetowatego, ostro zakończony i ma 4,5-6,0 cm długości i 1,5-2,5 cm szerokości. Rozpostarte płatki boczne, które są ukośnie skierowane w dół, są umocowane do podstawy prętosłupa, tworząc krótki lejek. Wyrastają ukośnie z podstawy i są prawie tej wielkości i kształtu, co płatek grzbietowy, ale są nieco szersze i mają 2-3 cm szerokości. Mniejsze płatki okółka wewnętrznego nie rozchylają się. Zamiast tego są wysunięte do przodu i ułożone mniej lub bardziej równolegle do prętosłupa. Mają długość 4-5 cm, szerokość 1,8-2,2 cm, a ich ostro zakończone wierzchołki odginają się mocno na zewnątrz. Trzypłatkowa warżka ma 3,0-4,5 cm długości i 1,4-1,6 cm szerokości po rozłożeniu. Przy podstawie zwęża się i łączy z podstawą prętosłupa. Jej boczne płatki są proste, a ich wierzchołki są nieregularnie ukośne. Rozpostarty płatek środkowy jest jajokształtny, nieco czterorokanciasty i może być ostro lub tępo zakończony. Jego brzegi są lekko poskręcane i zakrzywione do środka. Tarczka ma mięsiste, lancetowate, ostro zakończone wklęsłe zgrubienie. Wysmukły prętosłup jest półcylindryczny, nieco wygięty i ma 1,8-2,3 cm długości.
Tłumaczenie: Grażyna Siemińska |
