Maxillaria cucullata
Synonim: Maxillaria lindeniana Richard i Galeotti, Maxillaria obscura Lindley i Rchb. f., Maxillaria puncto-striata Rchb. f., Maxillaria rhombea Lindley, Maxillaria atrata Rchb. f., Maxillaria obscura Lindley, Maxillaria praestans Rchb. f., Maxillaria meleagris Lindley, Maxillaria hematoglossa Richard i Galeotti. Jest to wyjątkowo zmienny gatunek, a synonimy są bardzo mylące. W ostatnich czasach nie dokonywano przeglądu tego rodzaju i dlatego podane synonimy są kompilacją synonimów podawanych przez różnych autorów.
Występowanie:
Meksyk, większość obszaru Ameryki Środkowej i północna część Ameryki Południowej. Rośliny te rosną na drzewach, na skałach i na powierzchni gruntu. Znajduje się je w rzadkich albo w gęstych wilgotnych lasach, na plantacjach kawy, pastwiskach i na stanowiskach w górskich lasach deszczowych. Choć zwykle spotyka się je na wysokościach 1500-2300 m, to są doniesienia o znajdowaniu ich znacznie niżej, na wysokości 1200 m, ale i znacznie wyżej, na wysokości 3300 m.
Klimat:
Zanotowane skrajne temperatury to 27°C i -4°C. Średnia wilgotność waha się od 63% wiosną do ponad 80% jesienią. Opady deszczu wynoszą od 5 mm w lutym do 160 mm latem i jesienią. Średnie temperatury (dzień/noc) od 19,4/8,9°C w styczniu do 23,3/13,5°C w czerwcu. Okres kwitnienia: Od sierpnia do maja, z największym nasileniem we wrześniu i październiku.
Uwagi różne:
Okres kwitnienia podawany w danych klimatycznych pochodzi z raportów hodowców. W Nikaragui rośliny te kwitną od jesieni do początku zimy.
Informacje o roślinie i kwiatach:
Wielkość i typ rośliny:
Epifit o zmiennej wielkości, z gęsto skupionymi przyrostami, tworzący kępy o wysokości do 50 cm.
Pseudobulwy:
Pseudobulwy mają 2,5-9,5 cm długości, 1-3 cm szerokości i około 1 cm grubości. Mogą mieć kształt jajowaty, podłużny, albo nieco rombowy, są mniej lub bardziej spłaszczone i mają matową albo błyszczącą zieloną powierzchnię. Pokryte są kilkoma symetrycznie obejmującymi je osłonkami mogącymi osiągać do 10 cm długości. Przyrosty są blisko siebie na prostym, sztywnym kłączu.
Liście:
Liście mają 11-40 cm długości i 1-5 cm szerokości. Pojedynczy wąski ale czasem nawet owalny liść wyrasta z wierzchołka każdej pseudobulwy. Może mieć tępy lub zaokrąglony wierzchołek, jest nieco skórzasty i przy podstawie złożony wzdłuż środkowego nerwu.
Kwiatostan:
Kwiatostan ma 4,5-20,0 cm długości. Z kątów osłonek przy podstawie pseudobulwy wyrasta kilka raczej prostych, wysmukłych, czasami lekko zygzakowatych kwiatostanów. Każda szypułka jest mniej lub bardziej okryta przez rurkowato zawiniętą, ostro zakończoną pochewkę o długości 2-3 cm. Każdy kwiat wyrasta na grubej szypułkowatej zalążni o długości 1,5-4,0 cm.
Kwiaty:
1. Na szczycie każdej szypułki wyrasta pojedynczy kwiat, ale przyrost wytwarza zwykle kilka kwiatów. Choć kwiaty nie w pełni się otwierają, to mają 4,5 cm średnicy po rozłożeniu bocznych płatków okółka zewnętrznego. Kolorystyka kwiatów może być od żółtawej do prawie czarnej, często z rudymi lub kasztanowymi paseczkami i kropkami. Płatki okółka zewnętrznego mają 2,3-4,5 cm długości, 0,4-1,1 cm szerokości i mogą być dowolnego kształtu od eliptyczno-lancetowatych do lancetowatych. Mają ostro zakończone wierzchołki, mniejsze lub większe wzdłużne wybrzuszenie na spodniej stronie i są nieco podłużnie złożone przy wierzchołku i wzdłuż środkowego nerwu. Płatek grzbietowy jest skierowany do przodu, tworząc rodzaj kapturka nad prętosłupem, natomiast odgięte, skierowane nieco w dół, ukośne płatki boczne są szeroko rozpostarte. Boczne płatki przy podstawie są przyczepione do podstawy prętosłupa, tworząc krótki lejek. Szeroko-eliptyczne do wąsko-lancetowatych płatki okółka wewnętrznego mają 1,5-2,9 cm długości i 0,5-0,9 cm szerokości. Płatki te są raczej ostro zakończone i często na niewielkiej długości złożone wzdłuż nerwu środkowego w pobliżu wierzchołka. Kierują się do przodu z każdej strony prętosłupa, tworząc obejmujący go przy wierzchołku kapturek. Warżka jest na ogół 3-klapowa, prosta lub w kształcie miseczki, jest umocowana do podstawy prętosłupa, ma 1,5-3,0 cm długości i 0,7-1,1 cm szerokości po rozłożeniu. Boczne działki w okolicy środka warżki są zwykle trójkątne i zaginają się do góry, obejmując prętosłup. Szeroka owalna lub jajowata działka środkowa jest tępo albo ostro zakończona przy podłużnie złożonym wierzchołku. Na górnej powierzchni działka środkowa jest mniej lub więcej pokryta brodawkowatymi wypukłościami, z rowkowanym, łyżeczkowatym lub łopatkowatym zgrubieniem pomiędzy bocznymi działkami. Gruby prętosłup ma 1,3-1,5 cm długości, wliczając w to krótką podstawę.
Tłumaczenie: Grażyna Siemińska |