Sarcochilus fitzgeraldii

F. Müller  1869
Podrodzina: Epidendroideae
Plemię: Vandeae
Podplemię: Aeridinae

 

Foto: © Copyright Dale Borders. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Sarcochilus fitzgeraldii

Występowanie:

Australia. Spotykany na obszarze od rzeki Hastings (ok. 32 stopień szerokości południowej, 32S) w północno-wschodniej części stanu New South Wales (Nowa Południowa Walia) do Conondale Range (przy ok. 27S) w południowo-wschodniej części stanu Queensland. Zwykle rosną w humusie na skałach lub w pęknięciach i szczelinach skał i klifów. Rosną w wilgotnych, mocno cienistych miejscach gęstego lasu deszczowego, w wąwozach i jarach na wschodnich zboczach Great Dividing Range. Rośliny te, zawsze spotykane na obszarach o silnym ruchu powietrza, występują na umiarkowanych wysokościach do 1000 m, ale rzadko spotyka się je powyżej 610 m. W roku 1992 Upton napisał: "Duże zwisające kępy widzi się często rosnące na stromych ścianach klifów, a ich korzenie metrami wiją się na powierzchni. Bardzo rzadko spotyka się je nisko na drzewach w pobliżu skał na tych deszczowych obszarach".   

Klimat:

Zanotowane skrajne temperatury to 40°C i -1°C.
Średnia wilgotność waha się od 50% zimą do ponad 60% przez resztę roku.
Opady od 48 mm w zimie do 163 mm w lipcu.
Średnie temperatury (dzień/noc) od 17,0/6,5°C w styczniu do 26,7/17,8°C w lipcu.
Okres kwitnienia: Od stycznia do czerwca z maksimum przypadającym w marcu.

Uwagi różne:

Okres kwitnienia podawany w danych klimatycznych oparty jest na doniesieniach hodowców. W naturalnym siedlisku kwitnienie występuje wiosną. Upton (1992) podaje, że "Gdy roślina już ustabilizuje się, jest łatwa w uprawie pod warunkiem zapewnienia jej warunków chłodnych, cienistych, wilgotnych, jednocześnie zapewniając intensywny ruch powietrza.  

 

Informacje o roślinie i kwiatach:

Wielkość i typ rośliny:

Jest to duży, monopodialny storczyk naskalny, na ogół ze zwisającymi pędami, często rozgałęziający się i rozrastający w duże kępy.  

Pseudobulwy/łodyga:

Pęd ma zwykle do 50 cm długości, ale w idealnych warunkach można czasem zobaczyć zwisające z klifów pędy osiągające do 100 cm. W uprawie jednak, według Uptona (1992), pędy osiągają ok. 20 cm długości. Są otoczone przez blisko siebie rozmieszczone, ułożone dwurzędowo, obejmujące pęd pochewki liściowe, które pozostają na pędzie nawet po opadnięciu najstarszych liści u dołu pędu.  

Liście:

Liście mają długość 6-20 cm i szerokość 1,0-1,5 cm. 4-8 podłużnych lub wąskich, wydłużonych liści jest dwurzędowo rozmieszczonych wzdłuż górnej części pędu. Są prawie płaskie, mogą być proste lub nieco sierpowatego kształtu i zwykle są lekko skręcone przy podstawie. 

Kwiatostan:

Kwiatostan ma 10-20 cm długości i łodygę zwykle znacznie dłuższą niż wiecha kwiatowa. 1-4 zwisających lub opadających pędów kwiatowych powstaje w tym samym czasie. Kwiaty ułożone są w dość gęstą kiść u góry pędu kwiatowego, a każdy osadzony jest na szypułkowatej zalążni o długości ok. 1,5 cm. 

Kwiaty:

4-15 na kwiatostan, a na uprawianych roślinach zwykle 8-10. Delikatnie pachnące kwiaty mają 2,5-3,5 cm średnicy i otwierają się bardzo szeroko. Płatki obu okółków są białe, a jedna trzecia ich część, przy podstawie, jest kropkowana lub ma plamki w kolorze wiśniowym lub szkarłatnym. Czasem te czerwone przebarwienia rozciągają się jeszcze dalej na płatki, a wyjątkowo mogą pokryć całą wewnętrzna powierzchnię. Bardzo rzadko zdarza się, że płatki obu okółków są blado-szkarłatne z dużą ilością ciemnoczerwonych plam. Warżka jest zwykle biała z pewną ilością żółtych plamek. Płatki obu okółków mają krótkie, raczej wąskie pazurki przy podstawie, a następnie gwałtownie rozszerzają się w jajowate lub prawie trójkątne blaszki z tępo zakończonymi koniuszkami. Wyprostowany płatek grzbietowy ma długość 1,2-1,4 cm i 0,6-0,8 cm szerokości powyżej podstawy. Opadające, ukośnie rozchodzące się boczne płatki zewnętrzne mają 1,3-1,7 cm długości i 0,7-0,9 cm szerokości. Poziomo rozłożone lub lekko wznoszące się płatki okółka wewnętrznego mają 1,2-1,4 cm długości i 0,6-0,8 cm szerokości. 3-klapowa warżka posiadająca ostrogę jest nieco mniejsza niż połowa długości płatków okółka wewnętrznego, a jej szerokość jest prawie równa jej długości. Wyprostowane boczne działki mają ok. 0,3 cm długości i szerokości i mają kształt mniej lub bardziej sierpowaty, zakrzywiając się do środka wzdłuż ich długości, a koniuszki kierują się w stronę prętosłupa. Działka środkowa jest mała, mięsista, niewyraźna i mniej lub bardziej stożkowa. Tarczka jest bardzo gruba, ma bardzo niskie i wąskie, ale dość długie zgrubienie. Ostroga jest mięsista, tępo zakończona i skierowana mniej lub bardziej do przodu. Prętosłup ma ok. 0,2 cm długości i nieco zakrzywioną podstawę o długości ok. 0.3 cm, która jest usytuowana prawie pod kątem prostym w stosunku do prętosłupa.

Tłumaczenie: Grażyna Siemińska


-----------------  U P R A W A  ----------------

Temperatura:

Roślina o umiarkowanych wymaganiach cieplnych.

Średnia temperatura dnia w lecie wynosi 27°C, średnia nocy to 17-18°C, co daje amplitudę dobową 9-10°C.  

Światło:

20000-30000 luksów. Światło powinno być przefiltrowane lub rozproszone, a rośliny nie powinny być wystawiane na bezpośrednie działanie słońca w godzinach południowych. Zbytnie cieniowanie zmniejsza liczbę kwiatów. Cały czas należy zapewniać silny ruch powietrza. 

Podlewanie:

W okresie od późnej wiosny do jesieni opady deszczu są umiarkowane do obfitych. Ich ilość następnie zmniejsza się, przechodząc w nieco bardziej suchy okres trwający przez zimę do początku wiosny. Nie jest to jednak zbyt suchy okres, a i wtedy dodatkowej wilgoci dostarcza rosa. Uprawiane rośliny należy często podlewać w okresie intensywnego wzrostu, lecz musi być ułatwiony odpływ wody, a podłoże wokół korzeni powinno być zawsze luźne, z łatwym dostępem powietrza. Późną jesienią należy nieco ograniczyć podlewanie.  

Nawożenie:

W okresie aktywnego wzrostu rośliny należy nawozić co tydzień 1/4-1/2 zalecanej dawki nawozu dla storczyków. Większość uprawiających te rośliny od wiosny do połowy lata stosuje nawóz wzbogacony w azot, przechodząc na nawóz wzbogacony w fosfor późnym latem i jesienią. 

Podłoże:

Rośliny najlepiej rosną w płytkich glinianych doniczkach z dobrym odprowadzeniem wody, wypełnionych grubymi kawałkami podłoża, które pozwala na szybkie odprowadzenie wody i dobre napowietrzenie korzeni. Zastosować można wiele różnych materiałów, takich jak żwir, kawałki piaskowca, kora sosnowa, węgiel drzewny, mech torfowiec i kompost liściowy. Z powodzeniem stosowane są najróżniejsze mieszaniny, w zależności od indywidualnych warunków uprawy i doświadczenia. Można stosować samą zwykłą korę lub różne kombinacje poprzednio wymienionych materiałów, ale Upton (1992) poleca mieszaninę równych części drobnej do średniej kory i żwiru rzecznego o średnicy ok. 1,0-1,2 cm oraz dodatku 1/2 części torfu. Często dodawany jest także węgiel drzewny w celu zapewnienia przewiewności podłoża i zabezpieczenia przed kwaśnieniem. Upton (1992) uważa także, że najlepsze wyniki zapewniają płytkie gliniane doniczki lub miseczki. Ponadto radzi, aby w przypadku stosowania doniczek uważać, żeby podłoże w środku doniczki nie było zbyt mokre. Jest to szczególnie ważne w przypadku dorosłych roślin w dużych doniczkach. Problem ten można wyeliminować przy przesadzaniu, umieszczając na dnie pustą, mniejszą doniczkę postawioną do góry nogami. Przesadzanie lub podział rośliny powinny być wykonywane, gdy rozpoczyna się wzrost nowych korzeni. Pozwala to roślinom zaaklimatyzować się w stosunkowo krótkim czasie i dostarcza im najmniej stresu. 

Wilgotność powietrza:

60-65% przez cały rok.

Okres spoczynku:

W zimie średnia temperatura dnia wynosi 17-19°C, nocą 7-8°C, z amplitudą dobową 10-12°C. Choć w naturze rośliny doświadczają czasem krótkich okresów z temperaturami w pobliżu lub poniżej 0°C, to uprawiane rośliny będą na pewno zdrowsze, jeżeli nie będziemy ich wystawiać na takie ekstremalne warunki. W przypadku temperatur poniżej 0°C szanse na przeżycie są większe, gdy rośliny w tym okresie będą trzymane sucho. W siedlisku naturalnym opady w zimie są niewielkie, ale pora sucha nie jest ani długa, ani bardzo dotkliwa. Dlatego w zimie podlewanie uprawianych roślin powinno być ograniczone, lecz nie wolno pozwolić, aby pozostawały suche przez dłuższy czas. Częste poranne zamgławiania oraz rzadkie, oszczędne podlewanie powinny umożliwić roślinie przejście suchego okresu spoczynku, zapewniając jej jednocześnie wystarczającą wilgotność. Nawożenie należy zredukować lub wyeliminować aż do momentu pojawienia się nowych przyrostów i rozpoczęcia obfitszego podlewania na wiosnę. W siedlisku najwięcej światła jest w okresie od jesieni aż do wiosny. Zimą należy zapewnić maksymalną możliwą dawkę światła, aby tylko nie poparzyć liści.