Vanda denisoniana

Benson i Rchb. f. 1869
Podrodzina: Epidendroideae
Plemię: Vandeae
Podplemię: Aeridinae

 

Foto: © Greg Allikas - www.orchidworks.com. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Vanda denisoniana

Synonim: Vanda henryi Schlechter.  Przez wiele lat uważano, że Vanda denisoniana istnieje w dwóch formach. Typowy kwiat jest żółto-zielony. Rośliny z ciemnobrązowymi kwiatami uważano za odmianę hebraica. Seidenfaden (1988) przestudiował jednak ponownie dane z literatury oraz roślinę z herbarium i uważa, że roślina znana dotąd jako Vanda denisoniana var. hebraica to prawdopodobnie Vanda brunnea.  

Występowanie:

Birma, Tajlandia i Chiny. W Birmie Vanda denisoniana została znaleziona na wysokości 610-760 m w górach Arracan leżących w południowo-zachodniej części tego kraju i w pobliżu Ta-ok w rejonie Tenasserim. W północnej Tajlandii rośliny występują w pobliżu Mae Hong Song, Khuntan, Chiengmai, Mae Tun, Lampun, Phu Langka, Chiengrai, Doi Phu Ka, Nan, Doi Saket, Mae Sot, Phu Luang, i Loei, gdzie rosną w górach na dużych wysokościach. W Chinach rośliny spotyka się w południowo-zachodniej prowincji Yunnan.   

Klimat:

Zanotowane skrajne temperatury to 39°C i -1°C.
Średnia wilgotność waha się od 60% wiosną do ponad 80% latem.
Opady deszczu od 8 mm w okresie od grudnia do marca aż do 292 mm we wrześniu.
Średnie temperatury (dzień/noc) od 25,6/9,4°C w styczniu do 31,7/19,3°C w kwietniu.
Okres kwitnienia: Kwitnie przez cały rok, z maksimum w maju.

Uwagi różne:

Okres kwitnienia podawany w tabelach klimatycznych oparty jest na doniesieniach od hodowców. W północnej Tajlandii główny okres kwitnienia przypada w styczniu-marcu.  

Uwagi dotyczące hybryd:

Ilość chromosomów wynosi 2n = 38.

Informacje o roślinie i kwiatach:

Wielkość i typ rośliny:

Epifit o wzroście sympodialnym i wysokości do 30 cm.  

Pseudobulwy/łodyga:

Brak. Krótki, sztywny, gęsto ulistniony pęd jest otoczony obejmującymi go podstawami liści. 

Liście:

Liście mają długość do 30 cm i szerokość 2,5 cm. Na każdym przyroście jest 6-10 wydłużonych, blisko siebie rozmieszczonych liści. Są sztywne, skórzaste, wygięte, a ich końce są ostro rozdwojone.  

Kwiatostan:

Kwiatostan ma 15-25 cm długości. Jest stosunkowo krótki, gruby, wznoszący się, łukowato wygięty lub poziomy i wyrasta z pędu wzdłuż kąta liściowego niższych liści. Każdy kwiat jest osadzony na szypułkowatej zalążni o długości do 5 cm.

Kwiaty:

5-8. Grube, mięsiste, wspaniale pachnące kwiaty są gęsto osadzone, tworząc kiść. Kwiaty mają zmienną kolorystykę, ale zwykle są w kolorze kości słoniowej, kremowym, cytrynowo-żółtym lub złocisto-żółtym, ale są także doniesienia o formach żółto-brązowych i koloru miedzianego. Woskowe, bardzo trwałe kwiaty mają długość 5-6,4 cm od końca płatka grzbietowego do wierzchołka warżki. Płatki obu okółków są mniej lub bardziej odgięte, a ich wierzchołki mogą być zaokrąglone lub tępo zakończone. Podłużny płatek grzbietowy ma 1,6 cm długości i 0,8 cm szerokości przy wierzchołku i nieco węższą podstawę. Ukośnie jajowate boczne płatki okółka zewnętrznego mają 1,6 cm długości i 1,5 cm szerokości i są znacznie szersze niż inne części kwiatu. Płatki okółka wewnętrznego, o łyżeczkowatym kształcie, mają stosunkowo długi pazur przy podstawie i raczej zaokrąglone blaszki. Mają 1,5 cm długości i 1,1 cm szerokości przy wierzchołku. 3-klapowa warżka jest nieco dłuższa niż płatki okółka zewnętrznego, ma 2,2 cm długości i 1,1 cm szerokości w poprzek działki środkowej i jest nieco szersza w poprzek podstawy bocznych działek. Duże, wyprostowane działki boczne są zaokrąglone do ukośnie owalnych, wklęsłe na wewnętrznej stronie i zwykle są bardziej jaskrawo białe w porównaniu z innymi częściami warżki. Działka środkowa jest podłużna ze zwężeniem w kształcie litery U z każdej strony w okolicy środka i ma rowek w kształcie U w środku wierzchołkowego brzegu. Działka środkowa ma 4-5 pogrubionych, wypukłych, podłużnych zgrubień, które mogą się ciągnąć prawie do wierzchołka. Zgrubienie przy podstawie warżki jest 2-działkowe i zwykle ma pomarańczowo-żółte plamki z każdej strony. Stożkowa ostroga przy podstawie warżki ma około 0,6 cm długości, jest spłaszczona i tępo zakończona.  

Tłumaczenie: Grażyna Siemińska


-----------------  U P R A W A  ----------------

Temperatura:

Roślina ciepłolubna.

W lecie średnia temperatura dnia wynosi 27-29°C, a nocy 19-20°C, co daje różnicę dobową 7-9°C. Najcieplejsze dni występują wiosną, przy końcu zimowego okresu suchego. Wiosną średnia temperatura dnia wynosi 31-32°C, nocy 17-19°C, z amplitudą dobową 9-15°C.  

Światło:

30000-40000 luksów. Rośliny wymagają umiarkowanie jasnego, rozproszonego światła, ale nie należy ich wystawiać na bezpośrednie działanie południowego słońca. Cały czas należy zapewniać silny ruch powietrza. Odwiedzający naturalne siedliska często podają, że vandy rosną w pełnym słońcu, ale w okresie letniej pory deszczowej niebo jest tam zakryte wyjątkowo grubą warstwą chmur, która ogranicza ilość światła docierającą do roślin. W związku z tym w siedlisku naturalnym światła jest znacznie więcej zimą.  

Podlewanie:

Wyjątkowo obfite opady w naturalnym siedlisku rozpoczynają się pod koniec wiosny i trwają aż do jesieni. Następnie ich średnia spada gwałtownie, przechodząc w trwającą około 4 miesiące porę suchą zimą i na początku wiosny. Hodowane rośliny powinny być obficie podlewane w okresie aktywnego wzrostu, należy jednak zapewnić doskonały drenaż. Gdy pod koniec jesieni nowe przyrosty osiągną dojrzałość, ilość wody należy zmniejszyć.  

Nawożenie:

W okresie aktywnego wzrostu rośliny należy nawozić co tydzień 1/4-1/2 zalecanej dawki nawozu dla storczyków. Wielu hodowców preferuje stosowanie zrównoważonego nawozu przez cały rok. Inni natomiast od wiosny do połowy lata stosują nawóz wzbogacony w azot, przechodząc na nawóz wzbogacony w fosfor późnym latem i jesienią.  

Podłoże:

Rośliny uprawia się zwykle w wiszących doniczkach lub koszyczkach z listewek, wypełnionych luźnym, gruboziarnistym, szybko przesychającym podłożem. Czasem rośliny są uprawiane z niewielką tylko ilością węgla drzewnego, korków od wina, lub dużych kawałków kory dębu korkowego, tak aby tylko je utrzymać w odpowiedniej pozycji dopóki korzenie nie przyczepią się do pojemnika. Nie można przycinać korzeni, które powinny swobodnie rosnąć i zwisać tak, jak im to odpowiada. Nawet nieznaczne przycięcie korzeni (poza konieczne minimum wynikające z ich przeschnięcia lub uszkodzeń na skutek procesów gnilnych) może cofnąć roślinę w rozwoju o 2-3 lata. Ciągły i silny ruch powietrza wokół korzeni jest bardzo istotny dla prawidłowego wzrostu.  

Wilgotność powietrza:

Około 80-85% latem, natomiast pod koniec zimy i wczesną wiosną spada do około 60-65%. 

Okres spoczynku:

W zimie średnia temperatura dnia wynosi 25-28°C, nocą 9-10°C, co daje różnicę dobową 15-18°C. Zimą opady w siedlisku są niewielkie, ale stosunkowo wysoka wilgotność i duża różnica pomiędzy temperaturą dnia i nocy powodują występowanie rosy i mgieł dostarczających roślinom dodatkowej wilgoci. W zimie hodowane rośliny potrzebują znacznie mniej wody, ale nie powinny być jej zupełnie pozbawione przez dłuższy okres. Na ogół roślinom wystarczy lekkie poranne zamgławianie co kilka dni, zwłaszcza gdy wilgotność jest wysoka. Nawożenie powinno być zredukowane lub wyeliminowane aż do momentu pojawienia się nowych przyrostów i rozpoczęcia obfitszego podlewania na wiosnę.