|
Autor: |
Kazimierz Oboza |
|
E-mail: |
kazimierz.oboza@op.pl |
|
Data: |
wtorek, 6 stycznia 2015 21:17:16 |
Storczyki z rodzaju Laelia występujące na obszarze Mezoameryki, głównie w Meksyku.
Informacja przygotowana w oparciu o prace Federico Halbingera i Miguela Soto oraz własne doświadczenia.
Wstęp.
Na obszarach obecnego państwa Meksyk stwierdzono występowanie ponad 1300 gatunków storczyków. W większości są to epifity. Storczyki występują tam w różnych środowiskach przyrodniczych poczynając od tropikalnych lasów deszczowych na południu Meksyku, po obszary wyżynne środkowego i północnego Meksyku. Niektóre gatunki występują na obszarach półpustynnych, jako terofity lub epifity porastające kaktusy i inne rośliny pustynne. Są też znane gatunki porastające wyłącznie strome kserotermiczne klify skalne. Na tym silnie zróżnicowanym środowiskowo i klimatycznie obszarze występuje olbrzymia liczba storczyków endemicznych nie spotykanych nigdzie poza Meksykiem. Jedną z bardziej charakterystycznych dla Meksyku grup orchidei są te z rodzaju Laelia.
Rodzaj Laelia w Meksyku.
Wg systemu klasyfikacji roślin APG III storczykowate należą do rodziny Orchidaceae umiejscowionego w rzędzie Asparagales. Rodzina Orchidaceae dzielona jest na 5 podrodzin, w skład których wchodzi łącznie 830 rodzajów żyjących współcześnie i kilka kopalnych. Jedną z podrodzin jest Epidendroideae, do której zaliczane jest plemię Epidendreae. W ramach tego plemienia wyróżniono wiele podplemion, w tym interesujące nas Laeliinae. W obrębie Laeliinae wyróżnia się obecnie 38 rodzajów najbardziej okazałych wielkokwiatowych storczyków, takich jak np.: Arpophyllum, Barkeria, Brassavola, Broughtonia, Cattleya, Encyclia, Epidendrum, Guarianthe, Laelia, Leptotes, Pseudolaelia, Psychilis, Rhyncholaelia.
Mapa topograficzna Meksyku.
Do rodzaju Laelia zaliczane są obecnie 24 gatunki i kilka hybryd naturalnych.
Te bardziej znane to: L. albida, L. anceps, L. aurea, L. autumnalis, L. colombiana, L. crawshayana, L. elata, L. eyermaniana, L. furfuracea, L. gloriosa, L. gouldiana, L. heidii, L. lueddemanii, L. lyonsii, L. marginata, L. moyobambae, L. rosea, L. rubescens, L. schultzei, L. speciosa, L. splendida, L. superbiens, L. undulata, L. weberbaueriana.
Niektóre z tych gatunków takie jak: L. colombiana (S. wallisii), L. elata , L. gloriosa, L. heidii, L. lueddemanii, L. lyonsii, L. marginata, L. moyobambae, L. rosea, L. schultzei, L. splendida, L. superbiens, L. undulata, L. weberbaueriana wcześniej (przed 2004r.) były opisywane jako Schomburgkia.
Najbardziej popularna naturalna hybryda to L. x finckeniana. Do hybryd takich w przeszłości zaliczane były też L. crawshayana i L. gouldiana, obecnie uznawane za odrębne gatunki.
Z rodzaju Laelia na terenie Meksyku występuje obecnie większość znanych gatunków w tym:
Laelia albida
Laelia anceps subsp. anceps
Laelia anceps subsp . dawsonii
Laelia aurea
Laelia autumnalis
Laelia crawshayana
Laelia eyermaniana
Laelia furfuracea
Laelia gouldiana
Laelia rubescens
Laelia speciosa
Laelia superbiens
Ponadto naturalne hybrydy Laelia takie jak:
- Laelia x finckeniana Rchb. f., Gard. Chron. 1: 194. 1883.
Roślina ta została znaleziona w kolekcji C. W. Fincken, w Hoyland Hall, Bamsley z importu dokonanego przez the Liverpool Horticultural CO. Najprawdopodobniej jest to hybryda Laelia anceps subsp. dawsonii x L. albida.
- Laelia anceps x L. superbiens opisana przez gospodarstwo ogrodnicze Nemesis Hort. Jest hybrydą Laelia anceps subsp. anceps z L. superbiens, zarejestrowana w 1901.
- Laelia anceps subsp. dawsonii x L. rubescens f. peduncularis.
- Laelia albida x L. eyermaniana. Ten gatunek zarejestrował i utrwalił na fotografii N. Bashor 680-A AMO. Jest to naturalna hybryda pomiędzy L. albida i L. eyennaniana; możliwe, że jest uprawiana i występuje w przyrodzie do dziś na terenie stanów Durango i Sinaloa.
W XIX wieku opisano dość enigmatyczny takson - Serapias longifolia Sessé & Mociño, PI. Nova-Hispania: 142. 1893. Gatunek ten opisano jako "Serapias longifolia de México." Herb. Pavón. Do dziś nie jest jasne czy jest to mieszaniec L. speciosa i L. autumnalis. W późniejszym czasie ten gatunek nie został potwierdzony.
Moje kwiatki.
Minęło ponad 10 lat od chwili, kiedy zafascynowały mnie storczyki meksykańskie. Po latach gromadzenia Lelii meksykańskich na przełomie lat 2014 i 2015 w mojej kolekcji kilka z nich zakwitło niemal równocześnie. Są to:
Laelia anceps subsp. anceps forma coerulea,
Laelia anceps subsp. dawsonii forma chilapensis,
Laelia furfuracea,
Laelia gouldiana.
Kwiaty są przecudnej urody i warte zachodu. Co dla mnie ważne, to są to najczęściej gatunki o wymaganiach umiarkowanych pod względem temperatury i wymagające dużego nawadniania na wiosnę i w lecie oraz niemal całkowitej suszy w zimie. W warunkach zimowej suszy zakwitają najczęściej i tolerują spadki temperatury do poziomu zaledwie kilku stopni Celsjusza powyżej zera, a niektóre tolerują nawet krótkotrwałe przymrozki. W moim przypadku świetnie sprawdza się ich uprawa w szklarence przydomowej z niewielkim ogrzewaniem.
Na zdjęciu powyżej od lewej do prawej: Laelia anceps subsp. dawsonii forma chilapensis, Laelia gouldiana, Laelia furfuracea (poniżej) i Laelia anceps subsp. anceps forma coerulea.
Najmniejsze kwiaty i wymiary z prezentowanych osiąga Laelia furfuracea – ok. 6 cm, nieco większe Laelia anceps 7 – 9 cm i największe z prezentowanych Laelia gouldiana ponad 10 cm.
Powyżej Laelia anceps subsp. dawsonii forma chilapensis i Laelia anceps subsp. anceps forma coerulea (poniżej).
Pozdrawiam,
Kazimierz Oboza
|
|
|
Grupa: 
, że nie wszyscy prezentujący swoje cudeńka opisują warunki, w jakich je uprawiają.
- dziękuję i pozdrawiam ! -Jarek.
